ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می دارد:« در مواردی که تحقیقات تکمیل و برای انجام محاکمه وقت تعیین شده باشد متهم یا وکیل او حق دارند پیش از شروع محاکمه به دفتر دادگاه مراجعه و از محتویات پرونده اطلاعات لازم را تحصیل کنند».
و ماده ۳۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری جدید نیز اشعار می دارد:« شاکی یا مدعی خصوصی و متهم یا وکلای آنان می توانند با مراجعه به دادگاه و مطالعه پرونده، اطلاعات لازم را تحصیل نمایند و با اطلاع رئیس دادگاه به هزینه خود از اوراق مورد نیاز تصویر تهیه کنند».
به عبارت اخری خواهان و خوانده و شاکی و متهم و وکلای آن ها جهت اطلاع از روند تشکیل پرونده و آخرین اقدامات صورت گرفته و دستورات صادر شده می توانند به پرونده مراجعه و آن را مطالعه و عنداللزوم از اوراق آن فتوکپی تهیه و برای دفاع از حقوق قانونی خود یا موکلین آمادگی لازم را کسب نمایند.
رویه جاری دادگاه های محترم و نظریات مشورتی متعدد اداره حقوقی دادگستری نیز مشعر بر این امر است.
ماده ۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی نیز مقرر می دارد:« وکالت در دادگاه ها شامل تمام اختیارات راجع به امر دادرسی است ....» و مطالعه پرونده و اطلاع از محتویات آن از بدیهی ترین اختیارات وکیل در امر وکالت است.
مع الأسف برخی از شعب دادگاه ها اقدام به نصب نوشته ای با مضمون «مطالعه پرونده نیازمند درخواست و اخذ اجازه ریاست دادگاه می باشد» نموده و طرفین پرونده و وکلای آنان را تکلیف و اجبار به این امر می نمایند. تکلیفی که بر خلاف مقررات موجود و قوانین موضوعه و رویه جاری اکثر محاکم بوده و بعضاً باعث ایجاد مشکلات عدیده می گردد. خصوصاً در مواردی که جلسات رسیدگی دادگاه طولانی و یا ریاست شعبه حضور نداشته باشند موجب اتلاف وقت و سرگردانی ارباب رجوع و وکلای دادگستری می گردد.
